قند بخشی از رژیم غذایی است، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند پیامدهای منفی برای سلامت ما داشته باشد؛ به ویژه اینکه زیاده‌روی در مصرف بیش از حد قند می‌تواند تعادل هورمونی را در زنان مختل کند و منجر به طیفی گسترده‌ای از مشکلات شود.
الهه جعفرزاده: مصرف بیش از حد قند اثرات قابل توجهی بر تعادل هورمونی در زنان دارد. به دنبال این تأثیر، اختلال در تنظیم انسولین، استروژن، پروژسترون، تستوسترون و کورتیزول می‌تواند منجر به عدم تعادل هورمونی و مشکلات مرتبط با آن شود. با آگاهی از تأثیرات منفی قند بر هورمون‌ها، می‌توان انتخاب‌های غذایی آگاهانه برای ارتقای سلامت هورمونی داشت. استفاده از منابع غذایی کامل، کاهش مصرف قندهای فرآوری‌شده و تصفیه‌شده و اتخاذ یک رژیم غذایی متعادل می‌تواند به برقراری تعادل هورمونی کمک کند.
کاهش مصرف قند یک گام کلیدی در بازگرداندن تعادل هورمونی است. برای رفع هوس‌های شیرین، از شیرین‌کننده‌های طبیعی مانند عسل و شیره افرا یا میوه‌های حاوی قند طبیعی در حد متعادل استفاده کنید و مراقب قندهای پنهان در غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری‌شده باشید.
مدیریت استرس نیز در حفظ تعادل هورمونی نقش بسیار مهمی دارد. استرس مزمن می‌تواند به عدم تعادل هورمونی، از جمله افزایش تولید کورتیزول شود. تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق و تمرینات مراقبه را برای ارتقای آرامش و کاهش سطح استرس انجام دهید.
اثرات مصرف بیش از حد قند بر تعادل هورمونی
۱. مقاومت به انسولین و اختلال در تنظیم انسولین
مصرف بیش از حد قند، به ویژه قندهای تصفیه‌شده و کربوهیدرات‌های با شاخص گلیسمی بالا، می‌تواند منجر به مقاومت به انسولین شود. مقاومت به انسولین زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها نسبت به اثرات انسولین واکنش کمتری نشان می‌دهند و در نتیجه سطح قند خون افزایش می‌یابد و متعاقباً عدم تعادل هورمونی ایجاد می‌شود. این اختلال در تنظیم انسولین می‌تواند تعادل ظریف سایر هورمون‌ها از جمله استروژن، پروژسترون و تستوسترون را مختل کند.
۲. تأثیر بر سطوح استروژن
افزایش سطح انسولین می‌تواند تولید استروژن را تحریک کند و منجر به عدم تعادل در سطح استروژن شود. سطوح بالای استروژن، که با عنوان «غلبه استروژن» شناخته می‌شود، می‌تواند منجر به علائمی مانند چرخه‌های قاعدگی نامنظم، PMS، حساسیت پستان‌ها و نوسانات خلقی شود. غلبه استروژن همچنین سبب بروز بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و اندومتریوز می‌شود.
۳. کاهش سطح پروژسترون
مصرف بیش از حد قند می‌تواند بر سطح پروژسترون، که یک هورمون ضروری برای باروری و منظم بودن قاعدگی است، تأثیر منفی بگذارد. سطوح بالای انسولین می‌تواند با تخمک‌گذاری تداخل داشته باشد و تولید و ترشح طبیعی پروژسترون را مختل کند. سطوح پایین پروژسترون می‌تواند منجر به بی‌نظمی در قاعدگی، مشکل در باردار شدن و افزایش خطر سقط جنین شود.
۴. عدم تعادل تستوسترون
مصرف قند می‌تواند بر سطح تستوسترون در زنان تأثیر بگذارد. افزایش سطح انسولین می‌تواند تولید تستوسترون را بالا ببرد و منجر به علائمی مانند آکنه، هیرسوتیسم (رشد بیش از حد مو) و اختلالات خلقی شود. عدم تعادل هورمونی در تستوسترون نیز می‌تواند به شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک منجر شود.
۵. تحریک کورتیزول
افراط در مصرف قند می‌تواند سبب استرس مزمن و اختلال در تنظیم هورمون استرس (کورتیزول) شود. افزایش سطح کورتیزول می‌تواند تعادل سایر هورمون‌ها از جمله استروژن و پروژسترون را مختل کند. این عدم تعادل هورمونی می‌تواند منجر به قاعدگی نامنظم، کاهش باروری و افزایش خطر نارسایی آدرنال شود.
در طی این نارسایی، غدد آدرنال نمی‌توانند مقادیر کافی از هورمون‌های استروئیدی و در درجه اول کورتیزول را تولید کنند. همچنین ممکن است در تولید آلدوسترون، که وظیفه تنظیم ذخیره‌سازی سدیم و ترشح پتاسیم و همچنین احتباس آب را بر عهده دارد، اختلال ایجاد شود.
